Jakie zbiorniki ciśnieniowe podlegają pod UDT?

Jeśli dane urządzenie techniczne podlega kompetencjom Urzędu dozoru technicznego, by używać go zgodnie z prawem niezbędna jest decyzja pozwalająca na eksploatację. Ustawa o dozorze technicznym rozumie przez urządzenia techniczne m.in. takie, które mogą wywołać zagrożenie dla mienia, środowiska oraz życia albo zdrowia człowieka z powodu rozprężenia gazu albo płynu znajdujących się pod ciśnieniem innym niż atmosferyczne.

Prawo i technika

UDT przeprowadza badanie odbiorcze w warunkach gotowości urządzenia do pracy, a ponadto sprawdza zaświadczenia potwierdzające kwalifikacje obsługi i konserwatorów. Oprócz tego wykonuje również okresowe i doraźne badania techniczne. Wszystkie te badania mają miejsce, gdy dany zbiornik jest objęty dozorem pełnym, jeśli zaś dozór ma charakter ograniczony nie przeprowadza się okresowych badań technicznych. Warunki techniczne dozoru są zawsze określane przez właściwego ministra w szczegółowym rozporządzeniu.

Woda pod nadzorem

Aby kwalifikować się do dozoru, zbiornik ma być przeznaczony do magazynowania cieczy lub gazów bądź do przeprowadzania za jego pomocą procesów technologicznych. Zbiorniki ciśnieniowe wypełnione całkowicie wodą, m.in. te zainstalowane w węźle cieplnym oraz w kotłowniach wodnych, są sprawdzane przez UDT, jeżeli iloczyn pojemności w dm³ (litrach) oraz nadciśnienia dopuszczalnego, tak jak określił je producent (lub nadciśnienia nastawy zaworu bezpieczeństwa), jest większy niż 50 barów x dm³, natomiast nadciśnienie przekracza pół bara.

Trzeba mieć na uwadze, że nie są objęte dozorem technicznym nagrzewnice powietrza i kaloryfery, zbiorniki będące obudowami urządzeń elektrycznych jak również przewodów telefonicznych lub energetycznych. Prawo wyłącza również spod kompetencji UDT niewielkie zbiorniki pracujące w urządzeniach ziębniczych (pojemność poniżej 300 bar x dm³), pozostałe podlegają natomiast dozorowi ograniczonemu. Zbiorniki hydroforowe o pojemności mniejszej niż 500 litrów są poddane dozorowi uproszczonemu, natomiast te powyżej 500 litrów – pełnemu.

Bezpieczne sprężanie

Dozorowi technicznemu podlegają również zbiorniki w agregatach sprężarkowych, jednak tylko gdy pomnożenie pojemności w dm³ i ciśnienia dopuszczalnego jest większy niż 50 bar x dm³, natomiast nadciśnienie przekracza pół bara (analogicznie jak przy zbiornikach w instalacjach wodnych).

Podobny wzór znajduje zastosowanie przy kwalifikowaniu do kontroli UDT zbiorników ciśnieniowych w agregatach gaśniczych i wodno-pianowych. Urządzenia te podlegają dozorowi pełnemu wraz z wydawaniem decyzji zezwalającej na ich używanie. Nadzorowi inspektorów Urzędu poddano też liczne urządzenia do magazynowania gazu. Rozporządzenie dotyczące dozoru technicznego urządzeń ciśnieniowych zalicza do nich m.in. zbiorniki naziemne i podziemne na gaz skroplony (np. propan-butan) jak również te z izolacją próżniową.

Ignorantia iuris nocet

Trzeba pamiętać, że kontrole przeprowadzane przez inspektorów Urzędu podlegają, tak jak inne postępowania przed UDT, Kodeksowi postępowania administracyjnego (art. 7 Ustawy), zaś decyzje prawomocne można zaskarżyć do sądu administracyjnego. Warto również mieć na uwadze przepisy karne, które sankcjonują dopuszczenie do używania urządzenia technicznego bez zezwolenia na używanie lub mimo wydania decyzji o wstrzymaniu eksploatacji albo wycofaniu urządzenia z obrotu. Karą jest tu grzywna lub ograniczenie wolności (art. 63 ust.1 Ustawy).

Artykuł powstał we współpracy z Komnino.com.pl